يکي از روغن‌هاي طبيعي که خواص شگفت‌انگيزي براي سلامتي انسان دارد، روغن کنجد است و در انواع روغن کنجد پخت‌و‌پز و روغن کنجد سرخ‌کردني در بازار وجود دارد. همچنين اين محصول بر اساس نوع استخراج، به دو صورت تصفيه‌شده و فرابکر به بازار عرضه مي­شود که در ادامه مطلب به صورت کامل به آن پرداخته خواهد شد. اگر مي­خواهيد با انواع روغن کنجد و خواص شگفت‌انگيز آن آشنا شويد و در زمان خريد روغن کنجد پرس سرد و تصفيه‌شده، بهترين را انتخاب کنيد، اين مطلب را مطالعه نماييد.

انواع روغن کنجد را بشناسيد

روغن کنجد هم مانند روغن زيتون داراي چندين نوع مختلف است. روغن کنجد بر اساس نوع استخراج آن به دو نوع روغن فرابکر و روغن تصفيه‌شده تقسيم مي­شود. هر کدام از اين روغن­ها داراي ويژگي­هاي خاص خود هستند و مشتريان مخصوص به خود را دارند.

همچنين بر اساس نوع کاربرد در آشپزي، اين روغن شامل دو نوع روغن کنجد براي پخت ‌و‌ پز و روغن کنجد سرخ‌کردني است. روغن کنجد براي پخت‌و‌پز از فشرده شدن دانه‌هاي کنجد خام تهيه‌شده و در آشپزي کاربرد دارد. روغن کنجد براي پخت‌و‌پز داراي آنتي‌اکسيدان­ها و ساير مواد مغذي است که براي سلامتي انسان بسيار مفيد هستند. روغن کنجد براي پخت‌و‌پز، به غذا طعم خوشمزه‌ و عطر بي­نظيري مي‌بخشد و با رنگ زرد و روشن، مي­تواند براي تهيه انواع غذا و سالاد استفاده شود.

از آنجايي که روغن کنجد براي پخت‌و‌پز داراي آنتي‌اکسيدان و خواص ضدالتهابي است، براي سلامت قلب، مفاصل و سلامت کلي بدن شما مفيد بوده و شما مي‌توانيد با افزودن آن به دستورالعمل‌ پخت غذا، از فوايد آن بهره­مند شويد.

ارزش غذايي روغن کنجد چقدر است؟

احتمالا تا کنون راجع‌به خواص و ارزش غذايي روغن کنجد شنيده‌ايد. بايد بدانيد روغن کنجد مانند تمام چربي­ها کالري زيادي دارد و نبايد در مصرف آن زياده‌روي کرد، اما اين روغن ارزش غذايي بالايي دارد. به‌طورکلي در هر قاشق چاي‌خوري از روغن کنجد، هيچ کربوهيدراتي وجود ندارد،. ميزان کل چربي آن 13.5 گرم است، که شامل 1.9 گرم چربي اشباع، 5.4 گرم چربي تک غيراشباع و 5.6 گرم چربي چند غير اشباع است. همچنين در هر قاشق چاي‌خوري روغن کنجد 40.5 ميلي‌گرم امگا 3 و مقادير بيشتري امگا 6 وجود دارد. امگا 3 و امگا 6 دو نوع از اسيدهاي چرب ضروري هستند که بخشي از غشاي سلولي محسوب مي­شوند و براي سلامت مغز، اعصاب، قلب، چشم و سيستم ايمني انسان اهميت دارند.

روغن کنجد پروتئين ندارد و هر قاشق غذاخوري اين روغن 119 کالري دارد. اين روغن مفيد از ترکيب اسيدهاي چرب تک غيراشباع و چند غيراشباع برخوردار است. در مورد ويتامين­هاي موجود در روغن کنجد مي­توان گفت که يک قاشق غذاخوري از اين روغن به ترتيب در حدود 1 و 2 درصد از ويتامين E و K مورد نياز بدن انسان را تامين مي­کند. بايد توجه داشته باشيد که خواص روغن کنجد بسته به اينکه طي چه فرايندي توليد شود، متفاوت خواهد بود.

کدام روغن کنجد را بخريم؟ تصفيه شده يا نشده؟

 دو نوع روغن کنجد بکر و تصفيه‌شده، با وجود نقاط اشتراک زياد، داراي تفاوت­هايي در عطر، طعم، رنک، ماندگاري، پايداري در برابر حرارت و خواص هستند. اين تفاوت­ها به شيوه استخراج آن­ها برمي­گردد. روغن کنجد تصفيه‌نشده از طريق فرايند پرس سرد، توليد مي‌شود و به آن روغن کنجد پرس سرد نيز گفته مي­شود. اين روغن بدون استفاده از حرارت و در اثر پرس و اعمال فشار به دانه کنجد در دماي پايين تهيه مي­شود و به همين دليل هيچ­گونه تغييري در ماهيت روغن و خواص تغذيه­اي آن صورت نمي‌گيرد.

روغن کنجد پرس سرد از خواص و طعم طبيعي دانه­هاي کنجد برخوردار است، در حالي که روغن کنجد تصفيه‌شده، به صورت خالص به دست نمي­آيد و در هنگام روغن‌گيري به آن افزودني­هايي اضافه مي‌شود؛ به همين دليل موقع خريد روغن کنجد پرس سرد و تصفيه‌شده دقت کنيد که دومي طعم طبيعي روغن کنجد را ندارد، همچنين خواص آن نيز کمتر از روغن کنجد پرس سرد است.

از طرفي روغن کنجد پرس سرد، به دليل خالص و خام بودن، با قرار گرفتن در معرض حرارت، نور و هوا با سرعت بيشتري از روغن تصفيه‌شده فاسد مي شود؛ بنابراين بايد در نگهداري اين روغن دقت بيشتري داشت و به سرعت استفاده کرد. به طور کلي مي­توان گفت، روغن کنجد پرس سرد به دليل برخورداري از خواص دانه­هاي کنجد داراي خاصيت و ارزش غذايي بيشتري است؛ اما براي پخت‌و‌پز و تهيه سالاد مناسب است و بهتر است براي سرخ کردن در دماهاي خيلي بالا از آن استفاده نکنيد.

مزاياي استفاده از روغن کنجد براي بدن چيست؟

 به نقل از سايت بازده، روغن کنجد داراي مقاديري از آنتي اکسيدان­هايي نظير سزامول، سزامولين و سزامينول است که در اين ميان، آنتي اکسيدان سزامول و سزامولين غالب­ترين آنتي اکسيدان روغن کنجد به شمار مي­روند و سزامينول نيز به ميزان کمتري در روغن کنجد وجود دارد. اين آنتي اکسيدان­ها موجب خنثي سازي اثر راديکال­هاي آزاد و کاهش آسيب سلولي ناشي از آن­ها مي­شوند. همچنين روغن کنجد با دارا بودن اسيدهاي چرب غيراشباع، باعث سلامت قلب شده و با دارا بودن خواص ضدالتهابي، در کاهش التهاب مفاصل نقش موثري دارد. از ديگر مزاياي روغن کنجد براي بدن، مي­توان به کنترل و تنظيم قند خون اشاره کرد که مي­تواند براي بيماران مبتلا به ديابت تاثير مثبتي داشته باشد. آزمايش­ها نشان داده است که روغن کنجد با بهبود آرتريت مرتبط است و علائم آن مانند درد مفصل را کاهش مي­دهد.

خواص بي‌نظير روغن کنجد براي سلامتي

روغن کنجد داراي مزاياي زيادي براي سلامتي انسان است. ويژگي­هاي اين ماده غذايي موجب شده که علاوه بر مصرف خوراکي، بتوان از آن براي موارد درماني نيز استفاده کرد. مواد مغذي روغن کنجد مي­توانند از طريق پوست و مو جذب شوند. روغن کنجد ضمن دارا بودن ويتامين E داراي خاصيت ضدباکتري و ضدالتهابي است و مي‌تواند يک محصول مراقبت از پوست عالي باشد. در طب سنتي نيز از روغن کنجد براي بهبود جاي زخم و سوختگي‌ روي پوست استفاده مي­کنند.

روغن کنجد يک مرطوب‌کننده عالي براي صورت هم محسوب مي­شود. ماساژ صورت با روغن کنجد به حفظ انعطاف‌پذيري پوست و ساخت کلاژن کمک مي­کند. روغن کنجد با دارا بودن اس پي اف طبيعي، مي­تواند از پوست شما در برابر آسيب­هاي نور خورشيد محافظت کند.

يکي ديگر از خواص روغن کنجد براي سلامتي، استفاده از آن در رسيدگي به بهداشت دهان و دندان است. با روغن‌کشي بر روي لثه­ها و دندان­ها مي­توان باکتري­هاي موجود در دهان را کاهش داده و از سلامت لثه و دندان محافظت کرد. اين روغن ويتامين E و مواد معدني دارد و ماساژ موها و پوست سر با آن، به براق ماندن موها و هيدراته نگه داشتن پوست سر کمک مي­کند. اسيد چرب‌هاي تصفيه‌نشده‌ي موجود در روغن کنجد نظير سسومال و سسامين، باعث پايين نگه داشتن سطح کلسترول خون شده و سيستم قلبي عروقي را متعادل نگه مي­دارد.

علاوه بر خواص فوق، روغن کنجد با فراهم آوردن مواد معدني نظير مس، زينک و کلسيم به رشد استخوان‌ها کمک مي­کند. بنابراين با افزودن روغن کنجد به رژيم غذايي خود، مي­توانيد به سلامت استخوان­ها و جلوگيري از پوکي استخوان و ديگر بيماري‌هاي مربوط به استخوان، جلوگيري کنيد. تاثير روغن کنجد بر روي ترشح هورمون­هاي نشاط‌آور نيز غيرقابل‌انکار است. به عبارت ديگر در هنگام اضطراب و افسردگي، مصرف روغن کنجد مي­تواند باعث بهبود خلق‌و‌خوي شما شود.

روغن کنجد با دارا بودن ترکيباتي به نام فيتات، منجر به کاهش رشد سلول­هاي سرطاني مي­شود. همچنين اين روغن داراي سطح بالايي از منيزيم است و اين ماده معدني، در کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال نقش دارد. مقادير بالاي مس و زينک موجود در روغن کنجد به عملکرد بهينه بدن کمک مي­کند؛ زيرا بدن انسان براي توليد سلول­هاي قرمز خوني به مس نياز دارد. علاوه بر اين، مس موجود در روغن کنجد، باعث کاهش التهاب و ناراحتي­هاي حاصل از آن در بدن مي­شود. اين ماده مفيد، ورم مفاصل را کاهش مي­دهد و با تقويت استخوان‌ها و رگ‌هاي خوني باعث استواري فرم بدن مي‌شود.

عوارض روغن کنجد کدام است؟

هيچ­گاه نمي­توان گفت که يک ماده غذايي کاملا مفيد يا کاملا مضر است. با اينکه مقاومت روغن کنجد در برابر حرارت بالاست، باز هم اين روغن براي پخت‌و‌پز در دماهاي بسيار بالا مناسب نيست. تحقيقات نشان مي‌دهد، بالا رفتن دماي روغن کنجد به بيش از 60 درجه سانتي­گراد، موجب افزايش ترکيبات فرار در آن مي­شود و ايجاد ترکيبات آلدئيدي فرار در آن، مي­تواند براي سلامتي انسان مضر باشد. يکي ديگر از نگراني­ها در مورد روغن کنجد، نسبت ميزان امگا 6 به 3 و عدم تعادل آن است. البته استفاده گاهي روغن کنجد مشکلي ايجاد نمي­کند، اما مصرف بيش از حد آن مي­تواند تعادل امگا 6 و امگا 3 را در بدن به هم بزند. اين امر مي­تواند موجب ايجاد يک محيط مستعد التهاب در بدن شود. به اين دلايل به هنگام خريد روغن کنجد دقت کنيد که از برندي که با رعايت استانداردها اين روغن را توليد مي‌کند، تهيه بفرماييد؛ سايت https://verjen.ir/ که مربوط به برند ورژن است، يکي از مراکز معتبر توليد و فروش اين روغن‌هاست.

سخن آخر

در پايان به ياد داشته باشيد که روغن کنجد يک چربي پرخاصيت و خوشمزه است که اضافه کردن آن به رژيم غذايي موجب سلامت قلب، مفاصل، پوست و مو و بسياري ديگر از اعضاي بدن مي­شود. براي خريد با کيفيت­ترين روغن کنجد پرس سرد و روغن کنجد براي پخت‌و‌پز مي­توانيد به وب­سايت ورژن مراجعه کنيد.